Muziek is in al zijn verscheidenheid als een peacefull warrior. Het verbindt, laat je ontdekken, rouwen en inspireert. Allemaal tijdelijk weliswaar, want we vergeten dat moment van pijn, euforie en meer als we weer terug zijn op ons pad van het verzamelen van ervaringen, maar dáárom zo belangrijk. Met een woordloze kracht doet het zijn werk in alle delen van de wereld. En die werelddelen hebben ook hun eigen muziek om die kracht te ervaren, vanuit hun cultuur en als kunst. ‘Wereldmuziek’ noemen we dat sinds zo’n twintig jaar in Nederland. Nooit echt beklijft is deze vorm en de programmering ervan al lang gemarginaliseerd, met uitzondering van een enkel podium dat zich nog steeds als peaceful warrior staande probeert te houden.
Er is muziek in alle delen van de wereld. En ook al is muziek voor het merendeel van de mensheid een wezenlijk onderdeel van welvaart, kun je dat van welvaart, aangegeven op de door ons in het westen vastgestelde welvaartskalender, niet zeggen...
Copernicus zorgde voor een wetenschappelijke revolutie over de omwentelingen van de hemellichamen. Een oud wereldbeeld ging overboord. De zon draait niet om de aarde maar de aarde om de zon! Voor ieder persoonlijk en als collectief. De vraag waar het nu om draait: Is economie de voorwaarde voor welvaart in brede zin en toepasbaar voor alle volkeren in de wereld. Volgens Nobelprijswinnaars Stiglitz & Sen is brede welvaart te definiëren als een functie van materiële welvaart, demografische factoren, economische risico's, opleiding, gezondheid, maatschappelijke participatie en vertrouwen, sociale verbanden en relaties, veiligheid, milieu en leefomgeving. Met alle respect voor deze Nobelprijswinnaars (ik zal hem nooit krijgen…), ik mis kunst en cultuur in hun opsomming. Vaststellen wat welvaart is, maar immateriële ervaringen niet meerekenen voor elke bewoner op onze planeet, gaat mank aan wat ik zou noemen: de Yin & Yang van het bestaan, in de breedste zin van betekenis. Diep in de wouden van Afrika of Zuid-Amerika zit niemand te wachten op een eiersnijder om efficiënte en mooi plakjes ei ter garnering van de bospaddenstoelensoep te serveren. Maar muziek hebben ze ook daar!
Migratie, zo oud als de mensheid, houden we, met gebruikmaking van belastinggeld, graag buiten onze landsgrenzen, omdat we structureel geen goedkope arbeid meer denken nodig te hebben. De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ankie Broekers-Knol, heeft dat met het kopen van een aflaat nog weer eens aangetoond. En onze minister-president en minister van financiën kunnen er ook wat van. Onlangs nog uitgebreid in Brussel geventileerd. Compassie blijft een moeilijk begrip in koopmansland. We houden ze dus met financiële constructies buiten de deur, de bootvluchtelingen en landlopermigranten, en stellen tegelijkertijd zeer strenge eisen aan de landen, die financiële steun nodig hebben, omdat ze overspoeld worden door drijvende wrakken met naar een beter leven hunkerende passagiers, die grote risico’s nemen om dat te bereiken. En die, als wij hen zouden accepteren en echt helpen te integreren, een bijdrage zouden kunnen leveren aan hun eigen en onze ontwikkeling en dus onze gezamenlijke welvaart. Maar we leven in een tijd waarin de angst de overhand krijgt, politici daar handig op inspelen om op de rug van de onvrede aan de macht te komen. En met succes moeten we constateren.
Naar muziek van andere culturen, dus die van migranten luisteren we graag op plekken als het Holland Festival en andere mooie festivals en zalen, zolang het nog kan. De impact daarvan is ook hier tijdelijk, want we gaan na zo’n belevenis via de Febo weer terug naar ons eigen pad om weer druk druk druk te zijn met het bouwen aan ons eigen verhaal, waarin de kunst- en cultuurimpulsen natuurlijk ook een plekje krijgen.
De waarde van cultuur en kunsten in Nederland: 26 miljard. Dat is op een schaal van 100, 3,7% van het Bruto Binnenlands Product. En het zorgt voor 4,5% werkgelegenheid in Nederland. Om te vergelijken: De waarde van de bouw is 4,1% en van de landbouw 1,1%. Wetenschappelijk is dus aangetoond dat kunst en cultuur belangrijk zijn voor de welvaart in ons land en in de wereld. De politiek in Europa probeert degenen die afkomstig zijn uit Eritrea, Iran, Afghanistan, Syrië, Irak en ook Turkije, en ook al worden ze wel vertegenwoordigd door hun muziek, zorgvuldig buiten de deur te houden. Zij komen na een levensgevaarlijke en bedreigende overtocht aan in Griekenland, Italië, Spanje of Malta en worden daar met steeds meer geweld geweerd, teruggestuurd of na eenmaal te zijn aangespoeld in mensonterende situaties gehouden. Zelfs de kinderen van de omgekomen ouders willen we niet!
“Wir schaffen das” heeft Merkel in een bijna onhoudbare situatie gebracht. We hebben liever niet dat ze ‘meedoen’. Een restaurantje met een menukaart uit het land van oorsprong, daar willen we nog wel eens naartoe maar dichterbij moet het toch niet komen! Alle goede initiatieven ten spijt. Uiteindelijk zal het toch gaan gebeuren. Migratie is ouder dan de weg naar Rome.
Ook al zullen velen jongeren Lady Gaga misschien beter kennen; als het erop aan komt weten ze dat muziek belangrijk is in hun culturele geschiedenis. Het geeft hun een plek in de wereld. Muziek als peaceful warrior voor, zoals choreograaf Bill T. Jones dat noemde: ‘Het streven van wij’. Duizenden jaren oud en waar deze nog beoefend kan worden terug te horen in de huidige muziek. De uitvoering ervan - als we hun steden, straten en huizen niet volledig van de kaart hebben weggevaagd - klinkt dan b.v. zo. Luister maar in onderstaande lijst:
Iran, Hossein Alizadeh, master of the Setar. https://youtu.be/Dv_iUYV9uIg
Persian Vocal Radif : N Razavi Sarvestani (Vocal) D Talai (Tar) - Avaz Esfahan, "Suz o godaz". https://youtu.be/LVoBZ1PenRk
Irak, uitgeweken naar Kuwait, Daoud en Saleh al Kuwaiti https://youtu.be/ybw7INieV10
Irak 2020 Al-Salem & Jassim & Abdullah https://youtu.be/YUIRHUwoFpk
Eritrea, legende Tsehaytu Beraki https://youtu.be/keEYU5unIYc
Eritrea muziek uit 2019. Michael Guesh en Mesta Alewo Fgri https://youtu.be/BC1T5JzulyY
Syria, Hamza Shakkŭr. Meditatie, 1994 https://youtu.be/bsbMfahTT94
Syrische muziek uit 2010-Habibi Bass https://youtu.be/wV2y7GS6rho
Afghanistan, Ustad Mohammad Omar, Char baite pashtu. https://youtu.be/D-N_zs-Mimo
Afghanistan, best songs 2021. Khujasta & Madina –Az Man Chara. https://youtu.be/tLu-fVNYqHM
Deze luisterlijst is mede tot stand gekomen door bijdragen van mijn vriend Gustavo Pazos Conde, wereldmuziek kenner bij uitstek.
Europa kent naast de volksmuziek een schitterende muziekcultuur, oud, nieuw, religieus en eigentijds maar nauwelijks land-gebonden. Zijn wij te individualistisch om een ‘streven van wij’ buiten onze volksliederen te kunnen of willen ervaren? Onze welvaartsmeter kent andere uitgangspunten met Nederlands huidige minister van Economische zaken voorop. Kunst en cultuur vindt hij iets voor hobbyisten, punt.
Reacties
Een reactie posten