The unanswered question

De trompettist blaast zijn melancholische tonen uit The Unanswered Question van componist Charles Ives over het orkest heen in onze richting. Al eerder zetten de strijkers het uiterst zacht gespeelde fundament van de compositie in, als een kosmisch landschap dat door de gehele compositie heen meanderend, met een tonaal karakter waarmee de compositie ook wordt afgesloten. Maar die akkoorden zijn bijna niet hoorbaar op de momenten dat de blazers wild om zich heen spelend, als waren ze in paniek, fragmenten over de zen-achtige strijkers uitstrooien. Tevergeefs. Het gaat zoals het gaat. De vraag blijft in deze compositie onbeantwoord; het gaat zoals het moet gaan. En dat spelen de onverstoorbare strijkers. De oorspronkelijke titel van dit werk was ‘A comtemplation of a serious matter’ (een bezinning over een serieuze zaak) en werd gecomponeerd in 1906. https://youtu.be/kkaOz48cq2g 

   Een absolute metafoor voor de pandemische crisis waarin de wereld zich nu bevindt. De vraag naar een oplossing blijft ook hier voorlopig nog onbeantwoord. Aan een geneesmiddel wordt hard gewerkt. Een goudmijn voor regeringen en grootgrutters die door middel van grote investeringen het auteursrecht hopen te verwerven. Er valt weer wat te verdienen aan de noodlijdenden, die het tegen die tijd hopelijk ook kunnen betalen. Denkend aan dat machtige geluid van die zaterdagklok in de Haagse toren: compassie, wat betekent dat eigenlijk. Is dat de adem die zieken nodig hebben om te kunnen blijven wie ze willen zijn? Voor steeds meer mensen komt die adem uit een hopelijk toereikend  pompje, waarvan we er op korte termijn misschien voldoende hebben. En als je dan blijft weet je ook nog niet hoe, met welke complicaties, die je dan te boven moet zien te komen om weer te kunnen zijn die je was. Maar voor dat het zo ver is worden de algoritmes al op je losgelaten waarmee de zorg gaat bepalen of het economisch en levens-inhoudelijk nog wel zin heeft om te blijven en te zijn zoals je was voordat je op de IC belandde. Een duivels dilemma.

    Het is net als met de door angst bevangen mede-Nederlanders die kiezen voor een stem die hardop durft te roep-toeteren waar zij bang voor zijn en daar macht aan hoopt te ontlenen. Het reële aantal besmettingen met angst is veel hoger dan het aantal gediagnostiseerde politici die daarop vooralsnog met succes weten te bouwen aan een populistische beweging die hoopt de macht over te nemen. Ook een duivels dilemma voor de medemens die op zoek is naar geborgenheid en vrijheid, in eigen land niet meer te vinden, om zijn talent te kunnen ontwikkelen en daarmee een bijdrage te leveren aan onze maatschappij.

   ‘De’ Nederlander bestaat niet, las Prinses Maxima voor uit haar toespraak bij de presentatie van het WRR-rapport. ‘De’ Argentijn overigens ook niet, zei ze gelukkig ook….De titel van het rapport was ‘Identificatie met Nederland’. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat we goed bezig zijn om die identificatie met ons Nederlanders  te bemoeilijken. Los van wilde uitspraken op het internet, is de politiek bezig om de Europese verhoudingen op het spel te zetten door geen compassie te tonen met hen die dat nodig hebben. Het voorlezen uit de Decamerone door ITA en het NNT op TV wordt door de Italianen als een gotspe gezien. Met dank aan Rutte en Hoekstra. En binnenblijven voor hen die onder andere in Griekenland alleen maar buiten kunnen wonen, valt ook niet mee. Identificatie met een volk begint met compassie voor de ander. In onze geschiedenis kun je lezen dat we daar niet altijd goed in waren.

   En het kosmische landschap van Charles Ives blijft haar zen boodschap uitdragen. Het gaat zoals het is voorzien.